Termostatyczne zawory mieszające
Spis treści
Termostatyczne zawory mieszające
1. Jak działa zawór termostatyczny mieszający
W uproszczeniu zawór umożliwia mieszanie wody gorącej z zimną w takich proporcjach, żeby na wyjściu uzyskać wodęzmieszaną o żądanej temperaturze.
Wewnątrz zaworu znajduje się element termostatyczny działający na takiej samej zasadzie jak głowice termostatyczne przy grzejnikach.
Jeśli temperatura na wyjściu jest poniżej ustawionej to element termostatyczny przymknie dopływ zimnej wody otwierając dolot wody ciepłej. Jeśli temperatura jest za wysoka, element termostatyczny przymknie dopływ wody gorącej i zwiększy przepływ wody zimnej. Całość procesu regulacji odbywa się płynnie i szybko.
Jest to rozwiązanie precyzyjne, proste (pomimo konieczności wysokiej precyzji wykonania) i niezawodne.
———————————————-
2. Do czego najczęściej się stosuje zawory mieszające termostatyczne.
Zawory firmy Taconova mają dopuszczenia zarówno do wody pitnej, jak i do wody instalacyjnej (kotłowej). Dzięki wysokiej jakości wykonania zawory mogą pracować z wodą czystą, jaką mamy w kranach i wodą zanieczyszczoną, jaką spotykamy w instalacjach c.o.
A. Instalacje wody pitnej i c.w.u.
W instalacjach wody pitnej zawory termostatyczne mieszające najczęściej są stosowane jako ograniczenie i stabilizacja temperatury ciepłej wody w budynku.
Najczęstsze układy grzania c.w.u. w jakich montujemy zawory termostatyczne NovaMix:
– Zasobniki c.w.u. – pojemnościowe podgrzewacze ciepłej wody. W układach tego typu bardzo często woda jest utrzymywana w temperaturach 50°C i wyższych ze względu na bakterie Legionella. W układach z zasobnikami automatyka ma często funkcję przegrzewu do np. 70°C i w tym momencie woda z zasobnika bez zabezpieczenia zaworem termostatycznym mieszającym byłaby niebezpieczna dla użytkowników.
– W układach z zasobnikami często wykonywane są instalacje cyrkulacji c.w.u. ze względu na ograniczenie czasu czekania na ciepłą wodę. W takich instalacjach zawór termostatyczny pozwala na obniżenie temperatury krążącej wody i na redukcję strat ciepła.
– Termy gazowe, kotły dwufunkcyjne, elektryczne przepływowe podgrzewacze wody to urządzenia, które zazwyczaj mają dosyć precyzyjną regulację temperatury i tutaj zawory termostatyczne mieszające stosuje się niezbyt często. Mamy w ofercie szybki zawór NovaMix Standard 70 FR dedykowany do przepływowych podgrzewaczy wody, który dzięki ograniczonemu zakresowi przepływów jest szybszy i dobrze sprawdza się tam, gdzie parametry temperatury ciepłej wody nie są zbyt stabilne.
– Węzły cieplne, stacje produkcji c.w.u. na wymiennikach (głównie). W tym przypadku temperatura czynnika grzewczego może być zmienna i automatycznie temperatura wody wychodzącej z węzła może być niebezpiecznie wysoka. Zawór termostatyczny mieszający gwarantuje użytkownikom zawsze temperaturę ciepłej wody nie wyższą niż nastawiona na zaworze.
– Bufory ciepła z wbudowaną wężownicą c.w.u. Bufory ciepła są doskonałym rozwiązaniem dla ogromnej ilości rozwiązań systemu c.o. zaczynając od pomp ciepła i kotłów kondensacyjnych, na kotłach stałopalnych kończąc. Bufor ciepła ma jednak tą cech, że temperatura wody instalacyjnej może być dosyć wysoka i przez to temperatura wody ciepłej jaka wyjdzie z wężownicy może być niebezpieczna. Zawór termostatyczny mieszający rozwiązuje ten problem. Dodatkowo przy tego typu rozwiązaniu bez zaworu termostatycznego mieszającego trudno byłoby rozwiązać bezpiecznie kwestię cyrkulacji c.w.u. z naszym zaworem układ tego typu buduje się praktycznie tak samo jak układ z cyrkulacją połączoną z zasobnikiem c.w.u.
– Ciepła woda z kotłowni centralnej w bloku, lub z sieci ciepłowniczej. W takim przypadku za wodomierzami ciepłej i zimnej wody możemy zamontować sobie zawór termostatyczny mieszający i zamiast temperatury 55-60°C jak nakazują przepisy możemy mieć bezpieczne i komfortowe 48°C. Tu pojawia się jednak jedna drobna kwestia, którą jeśli przegapimy może nam przysporzyć kłopotów. Kilkanaście lat temu przerabiałem ten temat na „własnej skórze” dlatego opisałem to dokładnie w rozdziale 10 na końcu tego opracowania. Warto przeczytać, żeby nie zrobić kłopotu sobie, albo klientowi, któremu budujemy instalację.
B. Instalacje grzewcze c.o.
– Ogrzewanie podłogowe w domach wymaga najczęściej obniżenia temperatury czynnika grzewczego. Jeżeli nasz układ ma za zadanie tylko grzanie domu to mamy dwa rozwiązania: grupa pompowa z układem mieszającym w kotłowni, albo grupa pompowa z podmieszaniem zaworem termostatycznym mieszającym w skrzynce przy rozdzielaczu.
– Ogrzewanie i chłodzenie w przypadku np. zastosowania pompy ciepła wymaga innego rozwiązania niż zawór 
termostatyczny. Przy chłodzeniu zdecydowanie lepiej sprawdzi się układ pompowy z zaworem mieszającym sterowany automatyką i napędem elektrycznm.
– Ogrzewanie ścienne. W tym przypadku kwestia sterowania i obniżania temperatury czynnika grzewczego jest podobna jak w wariantach powyżej. Dobór rozwiązania zależy od funkcji jaką ma pełnić instalacja i warunków montażu. Czasem lepiej jest zainstalować zestaw pompowy w kotłowni, czasem lepszą opcją jest skrzynka z rozdzielaczem.
Budując instalację grzewczą musimy myśleć nie tylko o tym, żeby klient nie marzł zimą. Równie ważnymi kwestiami są komfort cieplny, koszty eksploatacyjne, trwałość instalacji i niezawodność. Rozwiązania, które tworzymy często są zalane w betonie w posadzkach, ukryte w ścianach i jakiekolwiek poprawki po wykończeniu budynku to najczęściej poważny problem i koszt.
———————————–
3. Cztery serie zaworów firmy Taconova
Szczegółowe opisy i karty katalogowe znajdują się na stronie producenta:
https://www.taconova.com/pl/technika-armaturowa/c/termostatyczne-zawory-mieszajace/
W broszurze do której link zamieszczamy poniżej znajduje się między innymi praktyczna tabela z zaznaczonym zastosowaniem poszczególnych zaworów:
https://www.taconova.com/fileadmin/downloads/Drucksachen/Broschueren/Mischer/Mischersortiment_pl.pdf
4. NovaMix Compact
Zawory NovaMix Compact idealnie nadają się do zabezpieczenia przeciwpoparzeniowego jednego lub kilku punktów poboru ciepłej wody bezpośrednio w pobliżu punktów czerpalnych.
Montujemy je najczęściej przy umywalkach, prysznicach, ale też np. w stanowiskach do mycia włosów w zakładach fryzjerskich itp.
Zawory są w dwóch wersjach zakresu temperatury – do 50°C i do 70°C.
Na wejściu ciepłej i zimnej wody są wbudowane zawory zwrotne.
Więcej szczegółów na temat tego modelu zaworów:
Zapraszamy też do zapoznania się z poradnikiem dotyczącym zabezpieczenia przeciwpoparzeniowego w instalacjach c.w.u.
Link do: Zawory Przeciwoparzeniowe
5. NovaMix Standard
Zawory termostatyczne mieszające wersji NovaMix Standard mają bardzo szeroki zakres zastosowań od zabezpieczania temperatury w układach c.w.u. po regulację temperatury w układach grzewczych np. ogrzewania podłogowego.
Szczegółowo zastosowania zostały wymienione w tabeli w rozdziale trzecim.
Na stronie firmowej dotyczącej zaworu NovaMix Standard znajdują się instrukcje montażu, schematy dla różnych zastosowań, wszystkie potrzebne dane techniczne i możliwy do dokupienia osprzęt i części zamienne.
6. NovaMix Value
Zawory termostatyczne mieszające wersji NovaMix Value mają bardzo szeroki zakres zastosowań od zabezpieczania temperatury w układach c.w.u. po regulację temperatury w układach grzewczych np. ogrzewania podłogowego.
Szczegółowo zastosowania zostały wymienione w tabeli w rozdziale trzecim.
Na stronie firmowej dotyczącej zaworu NovaMix Value znajdują się instrukcje montażu, schematy dla różnych zastosowań, wszystkie potrzebne dane techniczne i możliwy do dokupienia osprzęt i części zamienne.
https://www.taconova.com/pl/technika-armaturowa/c/termostatyczne-zawory-mieszajace/v/novamix-value/
Zawór NovaMix Value w każdym modelu i średnicy można zamówić z zaworem zwrotnym na wejściu wody zimnej i ciepłej. Na zdjęciach powyżej widoczne są wszystkie zawory z zaworami zwrotnymi. Zawory te jeśli nie będą potrzebne można łatwo wyjąć.
Zawór termostatyczny mieszający najlepiej jest montować na półśrubunkach. Jeśli w zaworze są zamontowane zawory zwrotne to na przyłączach z nimi nie trzeba stosować dodatkowych uszczelek płaskich.
Takie rozwiązanie montażu zaworu jak widać na zdjęciu po prawej nie dość, że nie wygląda zbyt dobrze, to jest to kłopotliwe w ewentualnym serwisowaniu zaworu. Gdyby pakuły zawinęły się tak, że część weszłaby w zawór zwrotny to mielibyśmy ryzyko niedomykania się zaworu zwrotnego i problem z instalacją trudny do znalezienia i usunięcia.
—————————————-
7. NovaMix High Capacity
Zawór High Capacity jest szczególnym zaworem ze względu na wysoki kvs i co za tym idzie wysoki przepływ 102 l/min.
Dzięki możliwości przegrzewu wody do 70°C zawór idealnie nadaje się na stabilizację temperatury wody ciepłej w większych instalacjach typu bloki, hotele, sauny, baseny itp.
Bardzo częstym zastosowaniem zaworu NovaMix High Capacity jest zabezpieczenie temperatury powrotu kotłów stałopalnych i kotłów stojących z żeliwa, stali czarnej, lub kotłowej.
Przy przepływie 102 l/min i przy założeniu ΔT 10°C między zasilaniem, a powrotem zawór ten może zabezpieczać kotły o mocy do ponad 71kW.
Zapraszam do zapoznania się z poradnikiem dotyczącym zabezpieczenia temperatury powrotu kotłów. Są tam schematy montażu i dokładny opis poszczególnych faz pracy zaworu.
Link do: Zabezpieczenie temp. powrotu kotłów
Więcej szczegółów na temat tego modelu zaworów:
8. Jaki błąd można popełnić montując zawór na instalacji w bloku?
Prawie dwadzieścia lat temu pierwszy raz montowałem zawór termostatyczny mieszający u siebie na instalacji w bloku.
Stwierdziłem, że to proste więc nie sprawdzałem nawet jak wyglądają schematy montażu tego urządzenia.
Woda ciepła w mieszkaniu, w którym wtedy mieszkaliśmy, pochodziła z węzła cieplnego w bloku i miała temperaturę prawie 60°C. To była zdecydowanie za wysoka temperatura i ze względu na komfort, oszczędności i ryzyko poparzenia córki, która miała wtedy 3 latka postanowiłem rozwiązać ten problem montując zawór termostatyczny mieszający za licznikami wody ciepłej i zimnej.
Pomyślałem, że trzeba zamontować zawór zwrotny między wodą zimną, a ciepłą, żeby ciepła woda nie mogła się dostać do obiegu wody zimnej.
Po pierwszym kwartale przy odczycie liczników okazało się, że mój licznik wody ciepłej odnotował wynik poniżej wcześniejszego odczytu … licznik się cofnął i to sporo.
Licznik wody zimnej miał rekordowy wynik zużycia wody w porównaniu do wcześniejszych okresów rozliczeniowych. Woda zimna poprzez mój zawór termostatyczny przepływała do wody ciepłej i cofała się do instalacji. Najwyraźniej okresowo woda ciepła miała niższe ciśnienie niż woda zimna.
Byłem zaskoczony i musiałem się tłumaczyć z tego, że to nie próba oszukania i cofania licznika, tylko błąd wynikający ze źle zamontowanego zaworu mieszającego.
Musiałem zapłacić za wodę zimną zgodnie ze zużyciem pokazanym przez licznik, a za wodę ciepłą naliczono mi zużycie średnie z jakiejś normy w przeliczeniu na ilość mieszkańców.
To nie było uczciwe rozliczenie bo grubo przepłaciłem, ale tłumaczenie zarządowi wspólnoty co i dlaczego się stało przekraczało ich możliwości zrozumienia techniki instalacyjnej.
Nie trafiał do nich też argument o tym, że gdybym chciał oszukać na rozliczeniu to nie cofałbym licznika kilkadziesiąt metrów poniżej poprzedniego odczytu bo to byłaby totalna głupota.
Mówi się trudno …
Zapłaciłem słono za lekcję pod tytułem zawory zwrotne przy montażu zaworów termostatycznych mieszających.
Gdybym wtedy kupił zawór termostatyczny Taconova z wbudowanymi zaworami zwrotnymi nie miałbym tego problemu.
Po tym doświadczeniu zacząłem czytać instrukcje montażu.
